درباره FATF و جنجال‌های بوجود آمده حول آن، به هیچ عنوان به اصل برائت و کارکرد آن در حقوق توجه نشده است.
ریشه مخالفت با FATF کجاست؟
عبارات مهم : مجازات
عباس عبدی با اشاره به این عنوان در اعتماد نوشت: این روزها که بحث FATF خیلی مطرح شده است و از این سو و آن سو در رد و تایید آن سخن گفته می شود، بعضی نکات مهم حقوقی نیز راجع به آن وجود دارد که شایسته نقد و بررسی هست. نخستین مورد آن تجدیدنظر نسبی در مفهوم متهم بودن یا تعدیل اصل برائت هست. اصل برائت یکی از پایه های مهم حقوقی هست. متاسفانه چندین دهه است که این اصل مهم در بعضی زمینه ها اصلا رعایت نمی شود و به جای آن افراد متهم هستند، مگر آنکه خلافش را ثابت کنند که به طور معمول این اثبات نیز شدنی نیست! ولی در هر حال و به لحاظ حقوقی این اصل وجود دارد. ولی این اصل در بعضی امور مرز مشخصی ندارد.
برای مثال فرض کنیم که یک نفر کشته شده است باشد و فرد دیگری با کارد خونی که در دست دارد در محل دیده شود. به لحاظ منطقی هیچ دلیلی جهت اینکه او را متهم به قتل کنند وجود ندارد، ولی عرفا می توان او را متهم دانست و بازجویی کرد که به عنوان نمونه این چاقوی خون آلود آیا در دست توست؟ یا آیا در محل قتل بوده ای؟ و… طبیعی است که اگر آن فرد بی گناه باشد، پاسخ های مستدلی ارائه خواهد کرد. ولی هیچ کس اصل مورد پرسش قرار گرفتن او را انکار نخواهد کرد. به عبارت دیگر حتی اگر متهم نباشد، به نسبت مظنون تلقی می شود و می توان از اول پرسش کرد و او باید پاسخ روشنی به سوالات بدهد.
ریشه مخالفت با FATF کجاست؟
اگرچه این واکنش‌ها راجع به قتل ظاهرا پذیرفته شده است هست، ولی در عمل نسبت به ثروت و گردش مالی افراد انجام نمی شود. جهت مثال هیچ کس از فلان مسوول نمی پرسد که تو یا خانواده ات که فلان قدر حقوق می گیری و حداکثر می توانسته ای فلان رقم بعد انداز کنی، چگونه صدها برابر ثروت مورد انتظار داری؟ اینجا که مظنون بودن احتمال نیرومند تری دارد. یا از کسی نمی توان پرسید که گردش مالی تو آیا چنین ارقام سرسام آوری است؟ به عنوان نمونه آیا یک کارگر ساختمانی ۱۱۰ میلیارد تومان گردش مالی هر سال داشته است؟! یا آیا فلان پیرزن روستایی که در عمرش یک میلیون تومان را نشمرده ده ها و صدها میلیارد پول در حسابش گردش می کند؟ آیا اینها را مظنون تلقی نمی کنند؟ به ظاهر گفته می شود که به علت اصل برائت کسی حق ندارد از آنان پرسش کند. همان طور که اگر کسی کشته شود، پلیس نمی تواند به اشخاص دیگر مظنون شود، در مورد ثروت و حساب بانکی نیز همین گفته می شود. ولی واقعیت ماجرا این نیست. در کشور عزیزمان ایران کسی از صاحبان قدرت زیر بار قاعده از کجا آورده ای، نمی رود. منظور از این قاعده این نیست که از هر کسی بپرسیم که ثروت خود را از کجا آورده ای؟ بلکه این است که اگر عرفا ثروت فرد غیرمتعارف هست، مثل همان کسی که چاقوی خون آلود به دست دارد و در محل قتل دیده شده است هست، بنابراین با داشتن ثروت غیرمتعارف باید از او بپرسند که این ثروت یا گردش مالی را از کجا آورده ای؟ اگر این قاعده در نظام بانکی کشور و نیز ثروت افراد اجرا شود، آن وقت خواهیم دید که بسیاری از افراد به پای میز بازجویی فراخوانده می شوند. بنابراین معلوم است که آیا در مورد پول و ثروت تا این حد گل و گشاد به اصل برائت استناد می شود که تقریبا هیچ کس مورد پرسش واقع نمی شود که این پول های کلان را از کجا آورده ای؟
بازتاب همین نگاه در مجازات پولشویی نیز وجود دارد. بر اساس قانون پولشویی، میزان مجازاتی که جهت پولشویی در نظر گرفته اند، حداکثر جریمه ای معادل ۲۵ درصد مبلغ پول کثیفی است که قصد شست وشوی آن را داشته اند. این مجازات به معنای واقعی هیچ هست. در واقع پولشویی حتی مجازات زندان نیز ندارد. FATF چنین برخوردی را با مجازات پولشویی نپذیرفته هست. به خاص در جامعه ای که ده ها جرم با مجازات اعدام همراه است و بعضی اتهامات به سرعت با زندان مواجه می شود، چگونه مجازات پولشویی فقط یک جریمه مالی و عادی است؟! این نیز ناشی از حسن ظنی است که در مقام قانونگذار نسبت به مجرمان پول شو وجود داشته است.
درباره FATF و جنجال‌های بوجود آمده حول آن، به هیچ عنوان به اصل برائت و کارکرد آن در حقوق توجه نشده است.
واقعیت این است که کلیه تبلیغات علیه FATF حول اجرایی نشدن پیگیری جدی به جرم پولشویی و نیز جلوگیری از قانون از کجا آورده ای در مبادلات بانکی هست. اگر حکومت بخواهد مفسدان اقتصادی را پیدا کند از طریق حساب های بانکی به آسانی بخش مهمی از آنان شناسایی خواهند شد. در جوامع پیشرفته که FATF اجرایی می شود، دزدی و اختلاس کار مشکل نیست، بلکه آنچه سخت هست، جابه جایی منابع پولی ناشی از این دزدی و اختلاس هست. کاری که در کشور عزیزمان ایران به آسانی آب خوردن انجام می شود. یکی از علل کم بودن فرار مالیاتی در آنجا وجود همین مقررات بانکی سفت و سخت هست. بنابراین مساله FATF نه کمک به گروه های انقلابی و مبارز است و نه سایر موارد دیگری که هیچ یک از آنها هیچ گاه از طریق مبادلات بانکی بین المللی انجام نمی شود، چون کشورهای دیگر جزو FATF هستند و به سهولت متوجه می شوند. بنابراین مساله زیاد مربوط به پولشویی در داخل کشور هست. کسانی که پول های بادآورده و سیاه را از طریق قاچاق، رشوه، اختلاس و… جمع آوری می کنند باید آنها را در بانک های داخلی شست وشو دهند و با پذیرش FATF این کار شدنی نیست یا سخت هست. اگر این مقررات در سطح دنیا هم نبود، باید خودمان آن را برقرار می کردیم ولی اکنون که مثل یک نعمت جلوی مان هست، حتما ریگی در کفش است که نمی پذیرند. از همه اینها گذشته، می توان وارد شد، اگر بد بود، خارج شوید، کسی جلوی خارج شدن ما را نگرفته هست. راستی الان آیا از برجام و NPT خارج نمی شویم؟ پرسش جالبی هست، لطفا پاسخ داده شود.
واژه های کلیدی: مجازات | پولشویی | اخبار سیاسی و اجتماعی
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
